Exercitium 39: oef. Gaius

Gaius
1 Slaven vallen onder de wettige macht van (hun) heren.
2 We kunnen opmerken dat gelijkelijk bij alle volkeren slaven bij leven en dood onder de wettige (beschikkings)macht van hun heren vallen; en (dat) al wat door de slaaf wordt verworven, door de heer wordt verworven.
3 Maar in die tijd was het noch de Romeinse burgers nog enig ander mens, die onder het gezag van het Romeinse rijk vallen, toegestaan overmatig en zonder reden tegen hun slaven wreed op te treden; want krachtens de wet van opperbevelhebber Antonius, zal hij die zonder reden zijn (eigen) slaaf zal hebben gedood, niet minder aansprakelijk worden gesteld dan wie andermans slaaf zal hebben gedood
4 En tevens wordt ook meer hardheid van de heren beteugeld door de wet van zelfde vorst.
5 Want hij heeft, hierover door sommige provinciale stadhouders geraadpleegd, over deze slaven, die bij de tempel van de goden of bij de standbeelden van de keizers hun toevlucht nemen verordend: als de wreedheid van de heren ontoelaatbaar is, moeten zij gedwongen hun slaven verkopen.