Hoofdstuk 26, taaloefeningen (DH)

1
1Laten we weggaan. (A)4 Wees niet bang. (A)
2Moge je eindelijk komen. (W)5 Wat moet hij doen? (T)
3 Mogen jullie in vrede leven. (W)

2
r. 4 respiciant: coni. r. 5 tollam, protegam: fut. r. 10 muniant: coni. r. 12 finiam: fut.

3
1 Beste leerlingen!
2 Pas op dat jullie je tijd niet verdoen.
3 Jullie mogen ’s zomers niet de rivieren ingaan.
4 In de winter moeten jullie van het ijs wegblijven.
5 Jullie mogen geen wapens bij je dragen.
6 Jullie moeten gedachtig zijn aan (Jullie moeten denken aan) deze voorschriften.
7 Moge God, die alles ziet, jullie bewaren.

4
1 Moge hij leven, groeien en bloeien.
2 Ook de andere partij moet gehoord worden.
3 Moge de aarde licht voor je zijn.
4 Moge hij te gronde gaan.
5 Laten we leven, zolang we in leven zijn.

5
1 Als de consul aan Lentulus gehoorzaamd zou hebben, zou hij nog geleefd hebben. (voortijdig)
2 Als Manlius de macht van zijn vader zou vrezen, zou hij niet met de vijand strijden. (gelijktijdig)
3 De slavin zou niet weggevlucht zijn, als zij niet gegeseld was. (voortijdig)
4 Ik zou komen, als ik niet ziek zou zijn. (gelijktijdig)

6
1 Doe mij geen geweld aan (lett.: wil mij niet .... aandoen).
2 De mannen streden met al hun krachten / uit alle macht.
3 De krachten van de man waren groot.
4 Tarquinius is met geweld uit de stad verdreven.
5 Moge jij nog iets aan krachten over hebben (lett.: moge er voor jou over zijn ....).
6 En menigte mannen vlucht(te) de stad uit.

7
r. 2 vincendi (gen.)
r. 3 vetando (abl.)
r. 6 revocando (abl.)
r. 13 oppugnando (abl.)
* Je hebt de gerundivumvormen herkend door de letters -(e)nd- achter de stam van het werkwoord.

8
1 Om te leren komen de leerlingen naar school.
2 Maar niet alle leerlingen verheugen zich over het leren van de Latijnse taal.
3 Dikwijls zijn de leerlingen niet bereid te leren.
4 Tijdens het leren verwaarlozen zij dikwijls de voorschriften van de meester.
5 Nu is het tijd om te leren (lett.: het uur van het leren).

9
1 Misdadige liefde om te hebben (van het hebben).
2 Een druppel holt een steen uit niet door geweld, maar door vaak te vallen.
3 Geen enkele leeftijd is te laat om te leren (je bent nooit te oud om te leren).
4 Wij leren door te onderwijzen.
5 Een gerucht groeit door te gaan (d.w.z. wanneer het zich verbreidt, doorverteld wordt).
6 Door niets te doen leren de mensen slecht te doen.

10
Kolom 1 feratis: de enige coniunctivusKolom 3 tuli: de enige indicativus
Kolom 2 agitis: de enige indicativusKolom 4 tollit: het enige praesens

11
is videre hieme vinum bellum