Hoofdstuk 32, tekst D: Perikles' leiderschap

In vredestijd leidde Perikles de stad op gematigde wijze en bewaakte haar op een veilige manier, en de stad werd zeer groot. En toen de oorlog uitbrak, bleek Perikles ook hierin haar macht juist te hebben ingeschat. Want hij zei, dat de Atheners, wanneer zij zich rustig hielden en de vloot verzorgden en geen heerschappij in de oorlog erbij verwierven, de vijanden zouden overwinnen. Maar latere politici van de Atheners handelden (in) al deze zaken tegenovergesteld en zij leidden de staat, overeenkomstig hun persoonlijke ambities en persoonlijk voordeel/gewin, op slechte wijze. De oorzaak was, dat Perikles, die machtig was door zijn aanzien en zijn (verstandig) oordeel en die duidelijk totaal onomkoopbaar was, het volk op een vrije manier in zijn macht hield, en hij niet méér door het volk werd geleid dan dat hij zélf het volk leidde. Want hij praatte het volk niet naar de mond, om macht te verwerven, maar had genoeg aanzien zodat hij zelfs uit woede ergens iets tegenin bracht. In theorie was er een democratie, maar in praktijk was er sprake van een heerschappij door de belangrijkste man. Maar de latere politici waren zelf meer gelijkwaardig aan elkaar en lieten, omdat een ieder (van hen) ernaar streefde de belangrijkste te worden, het bestuur dikwijls aan het volk over om het zijn zin te geven. En na de hinderlaag op Sicilië en de vernietiging van de krijgsmacht en van het grootste deel van de vloot hielden de Atheners, hoewel ze in de stad onderling verdeeld waren, toch acht jaren stand tegen de vijand. En werkelijk, dezen (de vijanden) waren (in aantal) veel groter dan in het begin van de oorlog. Maar de Atheners gaven zich niet eerder over, dan (nadat) zij zelf door hun eigen ruzies nederlagen hadden geleden. Dus toen was voor de Atheners zoveel geld, op grond waarvan Perikles inzag dat de stad zeer gemakkelijk de Peloponnessiërs zou hebben kunnen overwinnen in de oorlog.