Hoofdstuk 49, oefening 247

ablativus modi : 1, 4, 11, 16
ablativus temporis : 2, 5
ablativus mensurae : 3, 6, 8, 9, 10, 12, 14, 17
ablativus comparationis : 7, 15
ablativus instrumentalis : 13

1 Nullo modo istud ferendum est. Op geen enkele wijze is dat te verdragen.
2 Tribus diebus opus confecimus. Binnen drie dagen hebben wij het werk voltooid.
3 Paulo ante solis occasum domum veniemus. Iets voor zonsondergang komen we naar huis. (fut.)
4 Qua ratione hoc fecisti? Hoe heeft u dit gedaan?
5 Prima luce dux profectus est. Bij het eerste daglicht is de aanvoerder vertrokken.
6 Eo acrius pugnatum est, quod nulla spes salutis relicta est. Des te heviger is er gestreden, omdat er geen hoop op behoud meer was.
7 Nihilo minus id faciet. Niettemin zal hij dit doen.
8 Quanto magis ille recusabat, tanto ferocius nos instabamus. Hoe meer bezwaar hij maakte, des te onstuimiger drongen wij aan.
9 Tanto maior erat luctus, quanto mors eius erat crudelior. Hoe groter het gejammer, hoe wreder zijn dood.
10 Eo gravior est dolor, quo culpa maior. Hoe groter de schuld, hoe erger de spijt. / Spijt is des te erger, naarmate de schuld groter is.
11 Quo pacto rem tam difficilem intellectu vos doceam? Hoe moet ik jullie deze zo moeilijk te begrijpen zaak onderwijzen/duidelijk maken/uitleggen?
12 Multo maior pars militum fugerat. Een veel groter deel van de soldaten was gevlucht.
13 Praeda onusti latrones capti sunt. De rovers zijn, beladen met buit, gepakt.
14 Duobus annis post urbs deleta est. Twee jaar daarna is de stad verwoest.
15 Plus aequo servus punitur. De slaaf wordt gestraft op een meer dan redelijke wijze.
16 Qua huc venisti? Langs welke weg ben je hierheen gekomen?
17 Oratio tua quanto brevior, tanto clarior erit. Hoe korter uw redevoering is, des te duidelijker zal hij zijn.
18 Domi mansit, lanam fecit. Haar plaats was in huis; zij spon wol. (letterlijk: Zij is thuisgebleven, zij heeft wol gesponnen.) (grafschrift)
19 Otia dant vitia. Ledigheid geeft rottigheid.
20 Ne Iuppiter quidem omnibus placet. Zelfs Jupiter kan niet iedereen tevredenstellen. (stadhuis Den Haag)