HS 2 Geschiedenis: 4 De druïden

Zij houden zich bezig net godsdienstige aangelegenheden, dragen zorg voor privé en staatsoffers en behandelen godsdienstige vraagstukken. Een groot aantal jongeren komt bij hen om onderwijs te volgen en zij staan bij hen in hoge eer. Want zij nemen beslissingen over bijna alle onenigheden tussen staten en particulieren, en als er een of andere misdaad is gepleegd, als er een moord is begaan, als er onenigheid is over een erfenis over grenzen, nemen zij de beslissing, bepalen zij de boetes en straffen.
Als en of ander privé-persoon of een stam zich niet aan een besluit van hen heeft gehouden sluiten zij hen uit van de offerplechtigheden. Dit is de zwaarste straf bij hen.
Zij houden op een bepaald tijdstip van het jaar in het gebied van de Carnutes, welke streek als het centrum van heel Gallië wordt beschouwd, een zitting op een gewijde plaats. Hierheen
komen van alle kanten allen, die ruzies hebben, en zij gehoorzamen de besluiten vonnissen van hen. Men denkt dat hun leer in Britatinia is uitgevonden en vandaar naar Gallië is overgebracht, en nu vetrekken degenen, die deze zaak nauwkeuriger willen leren kennen, meestal daarheen om het te leren.
De druïden zijn gewoon zich verre te houden van oorlogen en niet betalen zij samen met de overigen belasting. Zij hebben vrijstelling van militaire dienstplicht en onschendbaarheid in
alle opzichten. Aangelokt door ze grote beloningen komen velen uit eigen beweging om lessen te volgen en velen worden door hun ouders en familieleden gezonden. Men zegt dat ze daar een groot aantal versregels uit het hoofd leren. Daarom blijven sommigen 20 jaar in de leer.
Zij menen dat het niet geoorloofd is die leer schriftelijk vast te leggen, ofschoon ze meestal in de overige zaken, bij rekeningen van de stam en van particulieren, het Griekse schrift gebruiken. Ik denk dat ze dit om twee redenen hebben ingesteld, omdat ze noch willen dat de leer onder het volk bekend wordt; noch dat degenen die het leren, omdat ze steunen op de geschreven tekst hun geheugen minder oefenen, aangezien het bijna iedereen gebeurt, dat men door te steunen op de geschreven tekst de nauwgezetheid bij het van buiten leren en het geheugen laat verslappen.