Tirocinium Graecum
Les 9, verhaal: Athene en Sparta
Athene lag (was) op Attica. Omdat het kleine land niet in staat was alle burgers te voeden, voeren de Atheners naar vreemde landen en in ruil voor olijfolie en kruiken brachten zij voedsel het schip binnen (in). De zeemannen en stuurmannen van de Atheners waren beroemd: zij waren meesters van de zee ( heer en meesters over de zee).Maar ook behaagde het de Atheners op de markt de dagen door te brengen en te luisteren naar dichters en filosofen. De liederen van de dichters voedden hen deugdelijk op (tot deugd), de filosofen verschaften hen plezier, omdat zij nieuwe en nuttige dingen zeiden over het leven van mensen.
De Atheners luisterden niet alleen, maar ook voerden zij zelf dikwijls het woord. Want zij vereerden vrijheid van spreken en vrijheid zeer. Wie ver jullie verwondert zich erover dat in Athene het begin van de democratie was?
Sparta was op de Peloponnesus. Het leven van de Spartanen was niet gelijk met het leven van de Atheners. Want de Spartanen verheugden zich over gevechten en waren beroemde soldaten. Zij heersten over de Peloponnesus; zij vertrouwden de bewerking van de velden aan de horigen toe. Dikwijls kwamen de horigen in opstand, omdat zij erop vertrouwden sterk genoeg te zijn om de meesters uit het land te verdrijven; altijd bracht het einde van de strijd de Spartanen de overwinning.