Caput 6: amor vincit omnia p.90-91-92

Liefde overwint alles


=> Amor geeft aan ons het aangenaamste en somberste

Valeria, die tranen met tuiten huilt, zit bij het venster. Terwijl ze naar de schitterende sterren opkijkt voegt ze treurige woorden bij haar tranen: "O m'n Publius, op onbarmhartige wijze dwingt de wrede Fortuna ons, die mekaar zoet liefhebben, uiteen te gaan. Helaas, ik word naar Rome gestuurd en op vaders bevel ga ik, tegen mijn zin, van je weg. Ik weet zeker dat jij door vaders besluit even ongelukkig wordt als ik. Ik wil, vriend, dat je het wel stelt. Ah... 0 Venus, 0 Fortuna, komt mij in mijn wanhoop ter hulp!" Moeder hoort haar dochter die treurt en de goden aanroept. Ze komt dichterbij. Met minzame stem zegt ze tegen Valeria: " Vanwaar deze tranen? Hoe word je toch door zo'n groot verdriet getroffen, m'n Valeria? Welke zaak kwelt je geest zozeer?" Valeria :' 0 wat ben ik ongelukkig! Ik betreur die reis erg. Van alle ongelukkiger ben ik de ongelukkigste. Ik denk dat niemand ongelukkiger is dan ik. Als ik die broer van mij, niemand kan stommer zijn dan hij, mij zie uitlachen, val ik bijna flauw! Moeder:" Zijn de woorden van Quintus dus waar?" Valeria:" De dood, moeder, is mij nu aangenamer dan het leven." Moeder:" Zwijg, liefste. Zeg toch zo geen dwaze dingen. Ik weet goed dat Amor en Fortuna nogal wrede goden zijn maar ik weet ook dat niets de mens dierbaarder is dan het leven, hoe ongelukkig ook. Luister dus maar eens naar dit verhaal over een arme man die zich dood wenst.

=>De arme oude man en de dood

Een zekere zeer arme oude man, die aan een ziekte lijdt, woont alleen in een klein en oud huis. Wat is er treuriger dan zulke oude dag? Hij heeft noch vrienden, noch vrouw noch kinderen. Hij hoopt geen enkele vreugde, geen enkele hoop op een beter lot in zijn tegenspoed. Terwijl hij gebrek heeft aan alle noodzakelijke dingen en met het minste tevreden is, leidt hij een ongelukkig leven.

Op zekere dag verlaat hij zijn huis en hakt hout aan de rand van het bos. Wanneer hij het hout naar huis draagt, vermoeid van de tocht en het zware werk, zet hij zijn last op de grond en gaat erop zitten. Als hij de prachtigste villa's van de rijken ziet en de blije liederen van de veldarbeiders hoort, zegt hij: "Hoeveel gelukkiger zijn die rijken dan ik, de arme drommel! Zij verheugen zich door een uitstekende gezondheid, blij zingend keren ze van het werk op de velden terug naar huis, waar ze versterkt worden door zeer eenvoudige en talrijke spijzen, samen met hun vrouw en kinderen. Vervolgens verschaft een diepe slaap hun, die gedurende de lange uren van de nacht slapen, prettige dromen. Maar ik ben armer dan alle armen. Er is geen toestand harder dan de mijne. O Dood, aangenaam voor de miseries, bevrijd mij van al mijn kwalen." Plots verschijnt hem, terwijl hij weent en wanhoopt, de Dood zelf, die zijn gruwelijke wapen draagt en zegt: " Wat verlang je van mij?
Wat verlang je van mij om van je zo grote pijn' Maar de oude, die door de plotse aankomst van de Dood vreest voor zijn leven, antwoordt: " Euh, wat ik wens? Ik ben moe en bijna dood door het loodzware werk.. Help mij bij m'n werk, heer, als u wil, en zet die last terug op mijn rug. Of liever, als het u aanstaat, draag zelf het hout naar mijn huis. Zoals je ziet, mijn dochter verkiest de mens dikwijls het leven boven de dood.

" Als Valeria de erg gedurfde woorden van de oude man hoort, lacht ze door haar tranen heen. Moeder, die haar dochter uitstekend doorziet, vermaant haar met liefhebbende woorden: "Gebruik je verstand, dochter. Als dus een oude man, die een ongelukkig leven leidt, dit verkies boven de dood, hoe meen jij dan, die alle goede dingen van het leven verwacht, dat de dood aangenamer is dan het leven? Valeria:” ah; liefste moeder, ik verkies niet de dood maar Publius boven iedereen.” Maar ik en vader weten het goed. Jij moet de wil van je vader gehoorzamen, zoals alle Romeinse meisjes. Het is ook beter. Als Publius je echter werkelijk lief heeft, wacht hij op je. Want dit weet ik, dat Liefde alles overwint, dat Liefde alles overtreft."