Hoofdstuk 30, tekst 1: Romeinse vrijheid
Plinius was van plan zijn vriend Falvus te gaan bezoeken en ging daarom naar zijn huis. Toen hij daar was aangekomen, zei een slaaf dat Flavus nog niet naar huis was teruggekeerd en dat alleen Lucius thuis was. 'Ik zal hier op jouw meester wachten,'zei Plinius. 'Leidt me. alsjeblieft, naar de tuin.' Zodra hij dit had gezegd, is Plinius de slaaf door het atrium naar de zuilengalerij gevolgd, waar hij Lucius zag zitten te lezen. Blij begroette Lucius de gast. Deze vroeg:'Wat ben je aan het lezen?' En hij zei:'Ik lees wat Titus Livius over Brutus heeft verteld en ik maak er een samenvatting van.' 'Dat wat hij vertelt, bevalt mij,'roept Plinius uit. 'En jij?' 'Het bevalt mij zeer. Het leert ons dat Brutus Rome heeft bevrijd.' 'Van welk slecht meende Brutus dat hij Rome moest bevrijden?' 'Koning Tarquinius Superbus had, door kracht en moord, 24 jaar lang het Romeinse volk in zijn macht gehad. Omdat bovendien de zoon van de koning een vurige hartstocht voor Lucretia heeft genomen, stak Lucretia zich in haar hart, en zwoor die bekende Brutus dat hij Rome zou bevrijden. Want hij besloot dat Rome bevrijdt moest worden vanwege de hartstocht van de zoon van de koning en vanwege de trots van de koning zelf.' 'Welke woorden,'vroeg Plinius,'zei Brutus, nadat hij zag dat Lucretia dood was?' 'Ik zweer,'antwoordde Lucius,'bij dit kuis bloed en ik maak jullie goden tot mijn getuigen, dat ik Lucius Tarquinius Superbus samen met zijn misdadige echtgenote en al zijn kinderen zal vervolgen en dat ik niet toesta dat zijn en ook niet iemand anders koning is, van Rome.' 'Jij hebt niet alles verteld, maar inderdaad wel die woorden die Brutus heeft gezegd. Wat deed hij nadat hij dit had gezegd?' 'Nadat hij deze woorden had gezegd bewapende Brutus de jongemannen en spoorde ze aan om hem te volgen. Hij vertrok naar het kamp van de koning. Nadat het bericht van de revolutie aan het kamp was overgebracht, maakte de koning een reis naar de stad om de beweging de kop in te drukken. Op hetzelfde tijdstip en langs verschillende wegen kwam Brutus bij het kamp en Tarquinius in Rome aan. De poorten waren gesloten voor Tarquinius, het kamp ontving de bevrijder blij.'
'Wat gebeurde later, toen de koning verdreven was?' 'Toen de koning verdreven was zijn er twee consuls gekozen, Lucius Brutus en Lucius Tarquinius Collatinus.' 'Zo is het, Lucius. Nog altijd worden jaarlijks consuls gekozen. Maar ik hoor dat jouw vader thuisis gekomen. Ik wil hem begroeten, later zul jij mij het andere over onze zeer dappere voorouders vertellen.'