x - De Completieve Bijzin
Categorie: Grammatica > Latijn
Definitie:
Noodzakelijke aanvulling bij de hoofdzin
bv: Ik weet dat Caesar een uitstekend redenaar was
Functie:
Onderwerp (--> Onderwerpszin)
Lijdend Voorwerp (--> Lijdend Voorwerpszin)
3 soorten:
- Mededelende Zin --> Infinitiefzin
bv: Constat memoriam Catilinae diu ex animis Romanorum sublatam non esse.
Het staat vast dat de herinnering aan Catilina lange tijd niet uit de gedachten van de Romeinen geweest is.
- Vraagzin --> Indirecte Vraag
bv: Narra mihi quid de ista re putes.
Vertel mij wat je van die zaak denkt.
- Gebod --> Volitieve Completieve zin
bv: Efficiam ut intellegatis
Ik zal ervoor zorgen dat jullie het begrijpen
De 3 soorten Completieve Zin uigewerkt:
Infinitiefzin
- Onderwerp na:
Onpersoonlijke werkwoorden ( bv: licet...)
- Lijdend Voorwerp na:
Verba Declarandi (werkwoorden van uitroep, bv: zeggen, roepen,...)
- Verba Volendi (werkwoorden van wil, bv: willen, bevelen,...)
!!! Enkel na deze verba volendi: velle, nolle, malle, cogere, cupere iubere, pati, prohibere, sinere, vetare
- Verba Sentiendi (werwoorden van gevoel, zintuiglijk, bv: zien, horen,...)
- Verba Affectuum (werkwoorden van gevoel, emotioneel, voornamelijk gaudere en dolere)
De wijs in de infinitiefzin is logischerwijs de infinitief
De Indirecte Vraag
= vraag afhankelijk van een hoofdwerkwoord
= ingeleid door een vraagwoord:
- vragend voornaamwoord
- vragend adjectief (bv: qualis, quot)
- vragend bijwoord (bv: ubi, quando)
De wijs gebruikt in de indirecte vraag is de conjunctief
Volitieve Completieve Zin
= completieve zin na een verba volendi (werkwoorden van wil, bv: willen, bevelen,...)
= het voegwoord hier is:
- ut
- ne (in ontkenningen)
Bijzondere gevallen:
- Na verba timendi (werkwoorden van vrees, bv: vrezen, bang zijn,...)
voegwoorden hier:
- ne
- ne non (ontkennend)
- Na verba impediendi (werkwoorden van verhindering, bv: verhinderen, voorkomen,...)
voegwoorden hier:
- ne
- ne non (ontkennend)
De wijs gebruikt in de volitieve completieve zin is de conjuntief