Hoofdstuk 8, 9A: De gedenkwaardigste aller oorlogen
Categorie: Boek > Fortuna > Boek 3
1 In dit deel van mijn werk mag ik als inleiding zeggen wat de meeste geschiedschrijvers aan het begin van hun gehele werk hebben verklaard, (namelijk) dat ik de oorlog zal beschrijven (die) het meest gedenkwaardig (is) van alle oorlogen die ooit zijn gevoerd, (de oorlog) die de Carthagers onder leiding van Hannibal met het Romeinse volk hebben gevoerd.
Want noch zijn enige staten en volkeren, sterker in (machts)middelen, een oorlog met elkaar begonnen, noch was (er) voor deze (staten) zelf ooit zoveel kracht of weerstandsvermogen, 5 en ze pasten niet onbekende oorlogstactieken op elkaar toe, maar (al) beproefd in de Eerste Punische Oorlog, en het geluk/succes in de oorlog was zozeer wisselend en Mars zozeer twijfelachtig dat de overwinnaars het dichtst bij de ondergang zijn geweest.
Ze hebben ook bijna met grotere haat gestreden dan met kracht, omdat de Romeinen verontwaardigd waren omdat overwonnenen uit eigen beweging hun overwinnaars aanvielen, en omdat de Carthagers verontwaardigd waren omdat ze meenden dat de overwonnenen trots en hebzuchtig werden overheerst.